هواساز به چه دستگاهی گفته میشود؟
هواساز یکی از بخش های تشکیل دهنده سیستم تهویه مطبوع است که مانند هر تهویه مطبوع دیگری وظیفه تنظیم دما، گردش هوا، تنظیم رطوبت و تصفیه هوا را به عهده دارد. هواساز منبع سرما و گرما نیست بلکه همانطور که از نامش برمیآید صرفاً وظیفه توزیع و گردش هوا را به عهده دارد که این هوا میتواند گرم یا سرد باشد. به این شکل هواسازها هم میتوانند در فصول گرم سال کاربرد داشته باشند و هم در فصول سرد.
به این ترتیب هوای گرم یا سرد پس از عبور کردن از بخشهای مختلف و رد شدن از فیلترهای مورد نظر، وارد هواساز شده و از طریق خروجی هواساز به قسمت مورد نظر دمیده میشود. این هوای گرم یا سرد باید از یک منبع سرمایشی یا گرمایشی تأمین شده باشد بنابراین هواساز با سیستم های گرمایشی مانند بویلر، پکیج، دیگ آب گرم و موارد دیگر یا سیستم های سرمایشی مانند چیلر، اسپلیت، کولر گازی و دیگر موارد همراه میشود و به تنهایی مصرفی ندارد. هواسازها هم میتوانند درون محیط بسته مشغول به کار باشند و هم در محیط باز مانند بالکن فعالیت کنند.
انواع هواسازها کدامند و هواساز خانگی چیست؟
هواسازهای مختلفی برای مصارف و اهدافی گوناگون وجود دارند. یکی از این هواسازها، علاوه بر انواع صنعتی و هایژنیک، هواساز آپارتمانی است که البته کاربردی محدود به آپارتمان های مسکونی ندارد. هواساز آپارتمانی را میتوان در ساختمان های تجاری، تفریحی، مسکونی، اداری و موارد دیگر نصب کرد. البته که بسته به نوع کاربری سازه ساختمان، میتوان جزئیات هواساز مانند فیلترها، تعبیه شدن کنترل کننده رطوبت یا عدم تعبیه آن و ابعاد را تغییر داد. علت نام این هواساز این است که در ظرفیت و اندازه هایی محدود تولید میشود و طبیعتاً برای پروژه های عظیم صنعتی و تولیدی مناسب نیست.
معمولاً وقتی نام کالاهای خانگی یا آپارتمانی به میان میآید که زحمت و دردسر کمتری مد نظر است، قرار است که محصول محصولی جمع و جور و کم حجم باشد، جوابگوی نیازهای یک ساختمان باشد و در آخر هزینه زیادی از لحاظ نصب، خرید و تعمیر به دنبال نداشته باشد. به همین علت وقتی صحبت از هواساز آپارتمانی میشود منظور یک هواساز با اندازهای کوچک و وزن پایین است که ساختمان سادهای دارد و در قالب یک فضای مکعب مستطیلی قرار گرفته است.
نحوه کار هواساز های آپارتمانی
قبل از نحوه کار کردن هواساز های آپارتمانی باید به وظایفی که برای آنها تعریف شده است دوباره اشاره کنیم. تنظیم دما یا در واقع ورود هوای گرم یا سرد، تنظیم رطوبت، ایجاد گردش هوا و تصفیه هوا از این وظایف هستند. در کل هواساز به این شکل کار میکند که قسمتی از هوای موجود در محیطی که در آن نصب شده را به درون خود میمکد، بعد از این مکش هوا را با قسمتی از هوای بیرون از محیط ترکیب کرده، اعمال مختلف مانند تصفیه یا کاهش یا افزایش رطوبت را روی آن انجام میدهد و باز دوباره توسط کانال ها به محیط قبلی باز میگرداند.

هواساز خانگی چیست
اجزای تشکیل دهنده هواساز آپارتمانی
- فن: فن که از اجزای اصلی هواساز است، وظیفه دمش و مکش هوای ورودی و خروجی را به عهده دارد. در هواسازهای آپارتمانی از فن های گریز از مرکز یا سانتریفیوژ استفاده میشود که به صورت دو جهته هم به صورت رو به جلو (forward) و هم رو به عقب (Backward) کار میکنند. میزان تولید آلودگی صوتی در فن های این نوع هواساز اهمیت بالایی دارد.
- فیلتر: فیلترهایی که هوای ورودی خروجی از آنها عبور میکند نیز طبیعتاً در تصفیه هوا نقش دارند. سه نوع فیلتر روغنی، خشک و کیسهای میتوانند درون هواساز موجود باشند که در صورت نصب هر سه آنها، هوا کاملاً تصفیه خواهد شد. هر کدام از این فیلترها کار خاصی انجام میدهند.
فیلتر روغنی از یک لایه با الیاف پارچهای یا پلیمری تشکیل شده که یک لایه روغن بدون بو روی آن قرار گرفته است و ذرات معلق در هوا به این سطح روغنی که مانند چسب عمل میکند میچسبند و باقی هوا از الیاف عبور خواهند کرد. فیلتر خشک نیز میتواند از همان جنس فیلتر روغنی باشد اما بدون هیچ روغنی. این لایه بیشتر حکم پیش فیلتر را دارد. در آخر فیلتر کیسهای از بخش های جداگانه متعدد ساخته شده که وقتی هوا درون آن به جریان افتد باد کرده و ذرات معلق در هوا را درون محفظه های کیسهای خود حبس میکند.
- کویل: کویل ها در فصل سرد و گرم به سیستم های گرمایشی و سرمایشی وصل میشوند تا بتوانند محیطی که در آن نصب شدهاند را گرم و سرد کنند. البته که بسته به آب و هوا و شرایط اقلیمی هر محل، روش طراحی سیستم های سرمایشی برای هواساز با یکدیگر متفاوت است. نحوه کار این بخش به این صورت است که هوای مکیده شده توسط هواساز، از روی کویل هایی که خود به منبع آب گرم یا سرد متصل هستند عبور کرده، افزایش یا کاهش دما پیدا میکنند و بعد از رد شدن از فیلترهای مختلف و دریچه خروجی به محیط وارد میشوند. برای گرمایش هواسازها میتوان از هیترهای برقی هم در ساختمان استفاده کرد که به همان منوال قبلی کار را انجام میدهند. چنین کاری میزان مصرف انرژی کل ساختمان را کاهش میدهد.
- رطوبت زن یا رطوبت زدا: این عامل بیشتر در هواسازهای صنعتی تعبیه میشود اما نصب آن برای هواسازهای آپارتمانی نیز بسته به نیاز مصرف کنندگان قابل انجام است. برای قسمت نازل هایی وجود دارند که به صورت متراکم ذرات آب را به داخل هوا اسپری میکنند.
- عوامل کنترل: در هواساز عوامل مختلفی برای انجام کار و عملیات روی هوا انجام میشود. ابزار کنترل این اعمال، سنسورهای دما، سنسورهای رطوبت، ترموستات ها و دیگر کنترل های الکترونیکی هستند.
عوامل تعیین کننده کیفیت و برتری هواساز آپارتمانی
هواساز آپارتمانی ساختمان سادهای دارد و عوامل تعیین کننده محدودی از این نظر در کیفیت ساخت آن اثر دارند. اما از طرفی دیگر محل استفاده آن حساسیت های به خصوصی را به وجود میآورد. این حساسیت ها بیشتر به آسایش و راحتی مصرف کنندگان باز میگردد.
- به حداقل رساندن آلودگی صوتی با بالانس کردن استاتیکی دقیق فن ها و اجزا. این مورد یکی از موارد حیاتی در مصارف آپارتمانی است، چرا که بر آسایش ساکنین یا مراجعه کنندگان اثر میگذارد. در این مدل از هواسازها از فن های سانتریفیوژ استفاده میشود.
- جنس بدنه برای استفاده در فضاهای باز یا بسته. گالوانیزه کردن روکش هواساز برای آسیب ندیدن در برابر عوامل محیطی و اکسید نشدن یکی از این موارد است.
- مجهز بودن یا نبودن به سیستم بازیافت انرژی.
- بازدهی بالای هواساز.
- ظرفیت حجمی هواساز، که از طرفی تعیین کننده سطح تماس کویل ها با هوای سرد یا گرم است.
- فشار فن هواساز برای انتقال یکسان هوا به تمامی نقاط ساختمان.