راهکارهای تصفیه هوای فضای داخلی ساختمان

وجود میکرو ارگانیسم ها در فضای داخلی ساختمان

وجود آلودگی،گرد و خاک و میکرو ارگانیسم ها فقط مختص به ساختمان های رها شده و کثیف نبوده و ساختمان هایی که افراد در آن زندگی می­کنند و فعالیت روزمره خود را دارند نیز پر از انواع آلودگی ها است. در واقع حضور انسان و موجودات زنده بیشتر از هر حالت دیگری تولید آلودگی می­کند. اگر این آلودگی به چشم دیده نشود و در قالب حشرات ریز و جوندگان، یا گرد و غبار خود را نشان دهد، دلیل بر نبودنش نیست و باید هوای فضای داخلی ساختمان بخوبی تصفیه گردد.

در هر محیط مسکونی، افراد و موجوداتی در قالب حیوان و گیاهان همزیستی دارند. فعالیت های زیستی تمام این افراد از نظر شیمیایی تولید آلودگی خواهد داشت. فعالیت­های ابتدایی انسانی مانند تنفس، پخت و پز، رفت و آمد و موارد دیگر، فعالیت هایی هستند که انواع گازها و آلاینده ها را تولید می­کنند. به طور مثال همه ما می­دانیم که با تنفس بیش از حد یک هوای محدود داخل یک اتاق، هوا دوباره و دوباره استفاده شده تا به تدریج مسموم شود. علاوه بر اینکه محصولات درون منزل مانند وسایل پلاستیکی و چوبی به خودی خود در افزایش این آلاینده ها نقش دارند.

در این صورت این هوای تازه وارد شده از بیرون اتاق است که می­تواند تعادل هوای مسموم را برقرار کرده و تا حدی آن را سلامت کند. در واقع هوا باید از خارج از محیط داخلی ساختمان به داخل هدایت شود تا بتواند تعادل را برقرار کند. سیستم های تهویه مطبوع و انواع تجهیزات طبیعی تصفیه کننده در این مواقع به درد می­خورند.

مسئله وقتی جدی تر می­شود که بدانیم درون هر خانه و محیطی، میکرو ارگانیسم های مختلفی مانند باکتری ها وجود دارند که بعضی از آنها بیماری‌زا و بعضی از آنها مفید هستند. اما نباید نسبت به میکرو ارگانیسم های بیماری‌زا منفعل و بی تفاوت بود. انواع باکتری های بیماری‌زا مانند سالمونلا، استافیلوکوکوس اورئوس و انواع باکتری های بیماری­‌زای گوارشی مانند اشرشیاکلی در داخل خود محیط داخلی ساختمان‌ها وجود دارند.

میکرو ارگانیسم های فضای داخل ساختمان

تفاوت آلودگی هوای داخل منازل و بیرون آنها

تا اینجا متوجه شدیم که هوای داخل ساختمان نه تنها پاکیزه و سالم نیست، بلکه می­تواند چندبار مصرف شده، ناسالم، کهنه و پر از میکرو ارگانیسم های بیماری‌‍زا باشد. بخشی از این آلودگی با رفت و آمد هوا به حالت تعادل می­رسد اما بعضاً این راه حلی کافی نیست. در واقع نیاز به پاکیزه شدن هوای موجود درون یک ساختمان فراتر از این است که با رفت و آمد هوا تأمین شود.

قسمتی از آلودگی های نام برده شده از بیرون از فضای ساختمان توسط درزهای در و پنجره ها وارد شده و قسمتی از آن درون خود فضای داخلی ایجاد می­شود. به این معنی که نهایتاً خود هوای بیرون موجود در فضای باز نیز می­تواند آلوده باشد. همانگونه که در بسیاری از شهرها، شاخص آلودگی بالاتر از حالت عادی رفته و هوا را ناسالم و خطرناک می­کند. این آلودگی می­تواند خصوصیت ماهوی شهرهای صنعتی یا کلان شهرها باشد.

آلودگی های مربوط به فرآیندهای صنعتی، سوختن مواد و تولید گازهای خطرناک، سوختن سوخت های فسیلی، انواع دودهای آلاینده، حمل و نقل، گازهای مربوط به زباله ها یا گازهای نشأت گرفته شده از دفن زباله ها، گازهای آزاد شده از بعضی رنگ ها، گازهای ناشی از فرآیند تخمیر و تجزیه گیاهان و اجسام و  انواع ذرات معلق و موارد دیگر، از نمونه آلودگی هایی هستند که در فضای باز وجود دارند.

اما در مقابل:

• پخت و پز که مشابه سوزاندن سوخت های فسیلی است و استفاده نکردن از هواکش و هود
• سوختن موادی مانند پارافین شمع
• مواد شیمیایی تمیزکننده
• انواع شوینده ها
• حشره کش ها
• آفت کش ها
• خوشبو کننده ها
• رنگ ها
• فرمالدهید موجود در انواع چسب ها که برای تمام مبلمان و وسایل خانه استفاده می­شود
• استعمال دخانیات
• گرمای آزاد شده از وسایل صوتی تصویری و دیجیتال
• گرد و غبار
• حیوانات خانگی
• عدم تهویه مناسب سرویس بهداشتی
• انواع بیماری ­های واگیردار مانند بیماری‌های ویروسی
• حتی دقت نکردن به رنگ شعله وسایل گرمایشی

از نمونه آلودگی های موجود در فضای داخلی ساختمان ها هستند که باید با آنها مقابله کرد. علاوه بر اینها، قارچ ها و کپک ها از رایج ترین آلودگی های هوای داخل ساختمان­ هستند که عموماً در فضاهای مرطوب مانند حمام، دستشویی و آشپزخانه ایجاد می­شوند. برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقی باید پوشاک و وسایل در معرض رطوبت را در مکان­های تاریک قرار نداد، چرا که فضای رشد قارچ و کپک را فراهم می­کند. یا اینکه که ابتدا کاملاً خشک کرده و بعد استفاده کرد.

یا به عنوان مثالی دیگر، موکت ها هم به دلیل:

• وجود چسب در آنها
• هم به دلیل داشتن مواد غذایی برای حشرات و باکتری ها و فضای رشد برای آنها
• هم به دلیل داشتن کرک­ های جدا شونده
• هم به دلیل خشک شدن دیر و سخت و داشتن فضای مناسب جهت رویش کپک و قارچ
• و در نهایت به دلیل داشتن ترکیبات آلی فرار

در صورت توجه نکردن و مراقبت نکردن می­توانند یک منبع آلودگی درون فضای داخلی ساختمان به شمار آیند.

همانگونه که در بسیاری از شهرها، عموم ساختمان ها با سندروم بیماری خانه مواجه هستند. به این معنی که هوای فضای داخلی ساختمان تهویه مناسبی ندارد، تصفیه نمی­شود و بعضاً شامل آلودگی هایی سه برابر (به طور میانگین 2 تا 5 برابر) فضای بیرون است.

در این شرایط، وارد شدن هوای خارج به داخل خانه و داخل ساختمان نیز خطرناک است و رفت و آمد هوا و تعدیل شدن هوای داخل ساختمان با هوای فضای باز نه تنها آن را تعدیل نکرده، بلکه عوامل بیماری‌زا را هم به آن وارد می­کند. این وضعیت برای افرادی که باید از هوای ناسالم دور بمانند مناسب نیست.

تصور کنید شاخص آلودگی هوای آزاد وضعیت ناسالم و خطرناک را نشان می­دهد و افراد با بیماری های خاص و افراد مستعد مانند سالمندان و کودکان باید داخل منزل بمانند، اما هوایی که داخل ساختمان تنفس می­کنند فرق چندانی با هوای آزاد ندارد. در این حالت با بسته شدن درها و پنجره ها آلودگی همچنان افراد داخل ساختمان را تهدید می­کند. در این نقطه است که سیستم های تصفیه می­توانند هوای کاملاً سالمی را برای داخل ساختمان فراهم کنند و در راستای کنترل بیماری های تنفسی و آلرژی هایی که بر اثر آلودگی هوا ایجاد شده اند مفید باشند.

راهکارهای تصفیه­ هوای فضای داخلی ساختمان

1. راهکارهای خانگی تصفیه هوای فضای داخلی ساختمان

برای تصفیه هوای داخل منازل و ساختمان ها، راه های خانگی و ساده‌ای وجود دارد. به طور مثال می­توان از گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا مانند پوتوس، سانسوریا، گیاه ماری، گیاه عنکبوتی، بنجامین، آلوئه ورا و آگلونما استفاده کرد. خاصیت تصفیه کنندگی این گیاهان اثبات شده و بعضاً حتی بهتر از دستگاه های تصفیه کننده دیجیتال عمل می­کنند. چرا که اندازه بعضی از این آلاینده ها کمتر از یک میکرون بوده و فیلترهای دستگاه­ها نمی­توانند آنها را درون خود نگه دارند. اما گیاهان تصفیه کننده می­توانند این آلاینده های بسیار ریز را به خود جذب کنند.

همچنین که سوزاندن شمع های موم زنبور عسلی به جای شمع های پارافینی، هوای فضای داخلی ساختمان را تصفیه خواهد کرد. ذغال فعال یا ذغال بامبو هم خاصیت تصفیه کنندگی دارند.

2. کمک گرفتن از سیستم ­های تهویه و تصفیه هوای داخلی ساختمان

علاوه بر اینها، می­توان از روش ­های بعضاً مطمئن تر و غیر خانگی برای تصفیه­ هوای فضای داخلی ساختمان ها کمک گرفت که آن نصب سیستم های تهویه هوای مطبوع و سیستم های تصفیه­ کننده­ هوا است. سیستم ها و دستگاه های متعددی برای این کار وجود دارند که می­توان بسته به حاد بودن نیاز به تصفیه، بودجه، ظرفیت، متراژ ساختمان، موقعیت جغرافیایی، تعداد در و پنجره و ارتفاع ساختمان آنها را انتخاب کرد.

اصولاً فیلترها نقشی کلیدی در دستگاه های تهویه و تصفیه هوا بازی می­کنند و نوع فیلتر موجود در دستگاه بر حسب نوع نیاز شما و نوع آلودگی های موجود منطقه انتخاب خواهد شد. به طور مثال وجود گرد و خاک و ذرات درشت در یک منطقه به خصوص ساحلی، به یک فیلتر مکانیکی احتیاج دارد که فیلتر متفاوتی نسبت به فیلتر مورد نیاز برای ذرات ریز معلق موجود در هوای یک شهر دیگر است. برای شهر دومی که ذکر شد، فیلتر مورد استفاده در دستگاه تصفیه از نوع گازی است. سومین نوع دستگاه های تصفیه­ هوا نیز، نوع الکترونیکی هستند مانند برخی دستگاه های هوا ساز آپارتمانی.