معرفی مختصر فن کویل
فن کویل یکی از اجزای سیستم تهویه مطبوع هوا است که به منظور تهویه هوا و کنترل دما مورد استفاده قرار میگیرد. برای آشنایی بیشتر با فن کویل، سراغ ساختمان آن میرویم که فن و کویل بخشهای اصلی آن هستند:
- کویل های مسی که مسیر عبور آب گرم و سرد هستند و به صورت غیر مستقیم باعث تماس آب با هوا میشوند.
- دمنده یا blower که جریان هوا را ایجاد میکند.
- موتور، وظیفه تأمین انرژی الکترونیکی برای چرخش دمنده را به عهده دارد.
- فیلترهای هوا، برای جلوگیری از ورود ذرات و گرد و غبار به درون سیستم
- شیر هواگیری، که برای کنترل هوا استفاده میشود.
- کنترل کنندهها که در قالب دکمه و کلید و پیچ ظاهر میشوند.
- ترموستات که وظیفه تنظیم دمای مناسب بر دوش آن است که در انواع مختلفی بسته به نیاز در دستگاه وجود دارد.
ایرادات فن کویل چیست؟
معایب فن کویل مربوط به نحوه عملکرد آن
عدم تعبیه سیستم هواگیری تازه
وظیفه فن کویل در محدوده وظایف همه سیستمهای تهویه مطبوع تعریف میشود که کنترل و تأمین هوای گرمایشی و سرمایشی است. این کار در فن کویل به این صورت انجام میشود که هوای موجود از میان کویل ها که حاوی آب سرد یا گرم هستند عبور داده میشود تا افزایش یا کاهش دما داشته باشد و دمای مطلوب را به خود بگیرد. از معایب این نحوه عملکرد، نبود هوای جدید و تأمین نکردن هوای تازه در فن کویل است. به این معنی که فن کویل هوای تازهای را وارد محیط نمیکند، بلکه صرفاً هوای محیط را گرفته، آن را به شرایط مساعدتری رسانده و دوباره به محیط باز میگرداند.
چنین کاری باعث میشود هوای استفاده شده دوباره و دوباره مورد مصرف قرار بگیرد و وارد نشدن هوای تازه از جایی خارج از محیط یا ساختمان، به معنی نداشتن اکسیژن کافی است. در واقع در فن کویل سیستمی برای گرفتن هوای تازه تعبیه نشده است. این در حالی است که در شرایط استاندارد، بهترین وسیله تهویه مطبوع وسیلهای است که جریان هوا در آن با ورود هوای تازه صورت بگیرد. در این صورت فن کویل ها به یک وسیله کمکی احتیاج پیدا میکنند تا بتوانند برای تأمین اکسیژن مورد نیاز و هوای جدید از آن وسیله کمک بگیرند.
رخ دادن کندانس در فصل تابستان
یکی از موارد منفی دیگر در مورد نحوه عملکرد فن کویل، به عملکرد آن در فصل تابستان بازمیگردد. در این فصل هنگام عبور آب سرد از میان کویل ها، به دلیل اختلاف دمای آب و هوای موجود، روی کویل های فن کویل تقطیر آب اتفاق میافتد و شبنم هایی روی سطح کویل ها قرار میگیرند. این آب که بر اثر تقطیر یا کندانس به وجود آمده اتفاقی کاملاً معمول است اما باید از فن کویل خارج شود.
خارج نشدن این قطرههای کوچک، نهایتاً میتواند باعث بروز مشکل هایی شود که به علت جمع شدن قطرهها و ایجاد مقدار قابل توجهی آب به وجود میآیند:
- آبریزی و نشت آب
- خراب کردن رنگ اتاق یا حتی خراب کردن خود دیوار (در فن کویل دیواری)
- خوردگی و زنگ زدگی اجزای غیر مقاوم داخل فن کویل
- ایجاد محیط مناسب برای رشد میکروارگانیسمها
- خطرات مربوط به ایمنی افراد و تهدید شدن سلامتی افراد به دلیل وجود میکرو ارگانیسمها و ورود آنها به محیط توسط هوا
- پایین آمدن کیفیت هوای وارد شده به محیط
- ایجاد بوی نامطبوع
از مواردی هستند که میتوانند توسط همین آب جمع شده در فن کویل اتفاق بیفتند. در نتیجه این آب باید از فن کویل خارج شود و برای خارج کردن آن از روش تخلیه ثقلی و لوله درین استفاده میشود و نیاز به نظارت و دقت بالایی در اندازه گیری شیب دارد. همچنین میتوان برای جمع کردن این آب از سینی درین کمک گرفت و آن را در فن کویل نصب کرد. به این شکل که آب درون سینی درین جمع شده و بعد به وسیله یک جریان خارج میشود. در بعض از انواع فن کویل بسته به محل قرارگیری و رو کار یا توکار نصب شدن آن، به یک پمپ برای تخلیه آب سینی درین احتیاج است. این پمپ در کف سینی نصب شده و به لوله های درین وصل میشود تا آب انباشت شده را به محل دفع هدایت کند. به این ترتیب از دیگر معایب فن کویل میتوان نیاز به لوله کشی در آن را نام برد.
بازده نسبتاً ضعیف فن کویل
از آنجایی که عملکرد مناسب فن کویل به مقدار قابل توجهی به فیلترها وابسته است، اگر فیلترهای فن کویل پیوسته تمیز و بررسی نشوند، عملکرد مفید فن کویل زیر سؤال رفته و بازده آن پایین میآید. به این شکل که کیفیت هوای ورودی به محیط تحت تأثیر قرار میگیرد. همچنین که تمیز نکردن فیلترها خود باعث کاهش عمر مفید آنها و خرابی زودترشان میشود. چرا که فیلترهای فن کویل کیفیت بالایی ندارند و آنچنان مرغوب نیستند که بتوان به صورت طولانی مدت روی آنها حساب کرد.
عدم توانایی کنترل رطوبت در فن کویل
در مناطق مرطوب، فن کویل عملاً نسبت به کنترل و کاهش رطوبت کاری انجام نمیدهد و به وسیله مکمل دستگاه هواساز احتیاج دارد.
معایب فن کویل مربوط به ساختمان داخلی و سازه آن
از دیگر معایب فن کویل که به ساختمان مجموعه آن باز میگردد، نبود کانال در فن کویل و استفاده از لوله به جای کانال است. این وضعیت وقتی مشکلساز میشود که اگر نیاز باشد جداسازی به وسیله کانال صورت بگیرد، ساختمان داخلی فن کویل مانع آن میشود.
معایب فن کویل مربوط به کاربرد آن
از آنجایی که فن کویلها در مکانهایی که واحدهای مستقل متعددی دارند استفاده میشوند، تعداد اجزا و تجهیزات بالایی هم احتیاج دارند و همین موضوع احتمال خرابی همه این تجهیزات را هم بالا میبرد. علاوه بر اینکه خود فن کویل در یک واحد، اجزای متعدد و خراب شدنی زیادی دارد که برای داشتن عمر مفید بالا، نگهداری بالای مصرف کنندگان و سرویسدهی منظم را میطلبد. به این شکل با نیاز بالای فن کویل به نگهداری و نظارت و تعمیر، افراد مجبور هستند به صورت سالیانه یا در مدتی کوتاهتر بسته به فعالیت فن کویل در فصول گرم و سرد سال، آن را سرویس کرده و هزینه و انرژی صرف کنند.
در نتیجه علیرغم سیستم ساده فن کویل، از معایب آن این است که قطعات آن نیاز به تعویض و تعمیر مدام دارند و همین موضوع هزینهای به دنبال دارد. یکی از مهمترین بخشهای نگهداری از فن کویل که مشکلات زیادی ایجاد میکند سینی درین و فیلترها هستند که باید به صورت مدام تمیز و چک بشوند. چرا که فیلتر به صورت مستقیم روی عملکرد فنها تأثیر میگذارد و پر بودن سینی درین هم بازده فن کویل را پایین آورده و در ورود هوا اختلال ایجاد میکند.