فن کویل دیواری یکی از فن کویل هایی است که به عنوان قسمتی از سیستم تهویه مطبوع به کار گرفته میشود. فن کویل همانطور که از نامش پیداست از کویل ها و فن ها ساخته میشود که البته به همراه پمپ ها و لوله ها وظیفه تهویه و کنترل دمای هوا را به عهده دارد.
ساختار فن کویل ساختار پیچیدهای نیست به همین علت در نحوه ساخت آن و به دنبال این موضوع، در نحوه قرارگیری و نصب فن کویل ها تنوع بالایی وجود دارد. به طور مثال فن کویل های زمینی، دیواری و سقفی نمونه فن کویل هایی هستند که آنها را بر حسب محل قرارگیری تقسیم کردهاند.
این فن کویلها میتوانند روکار یا توکار نصب شوند، به این معنی که فن کویل میتواند داخل دیوار باشد، کل شاکله خود به جز دریچه را پنهان سازد و فقط دریچه توسط چشم بیننده قابل دیدن باشد. همچنین این امکان هم برای فن کویل وجود دارد که کل آن به صورت یک دستگاه یکپارچه خارج از دیوار نصب شوند یا جایی روی زمین به صورت ایستاده قرار بگیرند. فن کویل های دیواری و زمینی به ترتیب به همین شکل گفته شده هستند.
فن کویل دیواری به صورت روکار روی خود دیوار و در واقع نزدیکترین محل به سقف یا زیر سقف به صورت افقی نصب میشود. این فن کویل کاملاً مشخص است و نه تنها دریچه، بلکه ساختمان خود دستگاه هم قابل دیدن است و از دیوار بیرون میزند. به دلیل این نحوه قرارگیری، ممکن است با کولرهای گازی یا اسپلیت ها اشتباه گرفته شوند.
اگر بخواهیم به وظایف اصلی فن دیواری بپردازیم، باید بگوییم که فن دیواری مانند هر فن کویل دیگری عضوی از سیستم تهویه مطبوع به شمار میآید بنابراین باید از عهده تنظیم و کنترل دما، تنظیم و کنترل رطوبت، به جریان انداختن هوا و تهویه محیط بربیاید. نحوه کار فن کویل دیواری به این شکل است که چند ردیف لوله موازی و خمیده که کویل نام دارند، بستری برای حرکت سیال یا آب سرد و گرم میشوند. برای این آب دریچه های ورودی و خروجی در نظر گرفته شده است. یک فن هم در این مجموعه حضور دارد که بسته به میزان دمای لازم حرکت میکند و میچرخد. تقریباً میتوان گفت ساختار بیشتر فن کویل ها از جمله فن کویل های زمینی، دیواری و سقفی یکسان است.
در فصول گرم سال، آب سرد وارد کویل میشود و فضای داخلی، آن را سرد میکند. هوای گرمی که توسط دریچه مکنده به داخل کویل کشیده شده است با این سطوح برخورد کرده و کاهش دما پیدا میکند، بعد دوباره به محیط بازمیگردد. البته باید یادآوری کرد که در خود فن کویل به تنهایی منبع سیال یا آب تعریف نشده و این منبع به شکل دیگ یا پکیج فن کویل را همراهی میکند تا منبع وجود آب باشد.
بعضی از فن کویل ها کانال هایی دارند که میتوانند هوای داخل یک ساختمان را با هوای بیرون از آن مرتبط سازند، اما فن کویل های بدون کانال مانند دیواری، صرفاً به گردش هوای داخل ساختمان میپردازد.
از دیگر ویژگیهای فن کویل دیواری امکان انتخاب جهت وزش آن است. البته که معمولترین نوع آن به شکل وزش به روبرو است، اما مدلهای دیگری هم برای آن وجود دارد.
مزایا و معایب فن کویل های دیواری چیست؟
تقریباً میتوان گفت فن کویل دیواری در وضعیت میانهای قرار دارد و برای هر مزیتی من باب هر موضوعی، ایرادی هم پیدا میشود. بسته به نوع استفاده و ویژگیهای محیط نصب، ویژگیها میتوانند به مزایا یا معایب تبدیل شوند. به همین علت مزایا و معایب فن کویل دیواری را با هم به صورت همزمان بررسی میکنیم:
از آنجایی که فن کویل های دیواری روی خود دیوار قرار میگیرند میتوانند تا حدودی جلب توجه کرده و بخشی از تزیین فضا به شمار بیایند. این ویژگی هم میتواند منفی باشد و هم میتواند در راستای بهبود ظاهر فضا نقش بازی کند. به طور مثال اگر با یک محیط سنتی با بافتی قدیمی روبرو باشیم این نوع فن کویل با این شکل ظاهری، هارمونی موجود در آن فضا را به هم میزند و آن را از هماهنگی و یکپارچگی خارج میکند، چرا که به صورت ناگهانی جلوهای امروزی به فضا داده است.
اما در عین حال در مکانهایی که جلوه مدرنی دارند، این شکل از فن کویل میتواند در راستای ظاهر آن فضا عمل کند و نه تنها هارمونی آن را خراب نکند، بلکه ظاهر شیک، ساده و مدرن آن را تقویت کند.
فن کویل های دیواری فضای داخل اتاق یا محیط را اشغال نمیکنند و صرفاً روی دیوار نصب میشوند. به این دلیل نیازی به نگرانی از بابت تنگ گردن فضا برای این نوع فن کویلها وجود ندارد. البته که نصب شدن روی دیوار هم به خودی خود فضایی را اشغال میکند اما حجم کم و مناسب فنهای دیواری به شکلی نیست که کاملاً مشخص باشد و بخشی از فضا را بی استفاده کند. در عین حال از طرفی دیگر برای فضاهای کوچکتر و محدودتر، همین موضوع هم باز میتواند مسئله آفرین باشد.
از آنجایی که فن کویلهای دیواری به راحتی روی دیوار نصب میشوند و روکار هستند، نیازی به خراب کردن دیوار ساختمان ندارند. این به وجود نیاوردن خرابی در مزیتهای فن کویل دیواری باعث شده است که این دستگاه به صورت حاضر و آماده برای هر مکانی با هر کاربردی سازگار باشد، مانند بانکها، ادارات، هتلها، آپارتمانها، سالنهای پذیرایی و رستوران و موارد دیگر.
ایرادات رایج فن کویل دیواری
یکی از کارهای ضروری و مورد نیاز برای نگهداری از فن کویل و حفظ عملکرد آن، هواگیری است. بهتر است که عمل هواگیری قبل از به راه اندازی مجدد فن کویلها انجام شود. عدم هواگیری روی عملکرد فن کویل تأثیر میگذارد. در واقع خراب شدن فن کویل و درست کار نکردن آن میتواند به دو علت اتفاق بیفتد:
- وجود رسوب در کویل حرارتی
- ورود هوا به کویل
با ورود هوا به فن، جریان سیال مثل قبل نخواهد بود. در ابتدا جریان سیال کند شده و بعد به مرور زمان مختل خواهد شد. این قضیه میتواند ادامه دار باشد و شدت پیدا کند. به این شکل و در ادامه همین موضوع؛ تماس دائمی سیال با آلیاژهای فلزی کویل، منجر به خوردگی لوله های کویل و رسوب زدگی میشود. حتی از دیگر مشکلات ناشی از عدم هواگیری میشود به بروز واکنش های شیمیایی درون فن کویل اشاره کرد.
در گذشته یک پیچ برای عمل هواگیری روی دستگاهها تعبیه شده بود اما امروزه از شیرهای هواگیری برای این کار استفاده میشود. اما برای بعضی از فن کویلها مانند فن کویل های دیواری این امکان وجود ندارد. در واقع شیر هواگیریای روی بعضی از فن کویل های دیواری تعبیه نشده است. بنابراین هواگیری در فن کویل های دیواری نمیتواند از طریق شیر هواگیری و توسط خود مالک دستگاه انجام شود. برای این کار لازم است حتماً یک تعمیرکار باتجربه کمک گرفت.