انواع سیستم تهویه مطبوع کدامند؟
در مطلب تهویه مطبوع چیست با چیستی و اجزای تشکیل دهنده سیستم تهویه مطبوع آشنا شدیم. حال میتوانیم بسته به عملکرد هر بخش، انواعی برای این سیستم ها قائل شویم. به این معنی که با تغییر عملکرد و خصوصیات هر کدام از عناصر و اجزای تشکیل دهنده گفته شده، مدل و نوع دیگری از سیستم تهویه مطبوع تعیین میشود. در واقع به بیانی دیگر، میتوانیم چند نوع دسته بندی برای انواع سیستم های تهویه مطبوع در نظر بگیریم:
انواع سیستم تهویه مطبوع از نظر درجه حرارت
- سیستم های برودتی و سرد کننده، مانند چیلر، کولرهای گازی و اسپیلیت
- حرارتی و گرم کننده، شامل شوفاژ و پکیج دیواری
- و همچنین سیستم های دو فصلی با دو کارکرد، به این شکل که یک سیستم هم حرارتی است و هم برودتی.
انواع تهویه مطبوع بر اساس عملکرد کویل
براین اساس سیستم ها به دو دسته اصلی سرمایشی و گرمایشی تقسیم میشوند.
دسته بندی سیستم های تهویه مطبوع از نظر نوع سیال
این تقسیم بندی که باز هم مربوط به عملکرد کویل در بخش تحویل است، از نظر نوع سیال انجام میشود:
سیستم تهویه سیال هوا به هوا
در سیستم تهویه مطبوع هوا به هوا، تنها هوا است که در کانال ها بین دستگاه و محیط جریان دارد و نیازی به لوله ها برای انتقال آب نیست، چرا که آبی بین سیستم و محیط جریان ندارد. یکی از مسائل اصلی در مواجهه با این نوع سیستم، حجم بالای فضای مورد نیاز برای اختصاص به این مجموعه است. به همین دلیل معمولاً سیستم های سیال هوا به هوا در جایی دورتر از محیط مد نظر برای تهویه نصب میشوند.
تهویه سیال آب به آب
سیستم تهویه مطبوع سیال آب به آب یا تمام آب، اثر گرمایشی یا سرمایشی را از منبع به فضا از طریق آب گرم و سرد منتقل میکند. در واقع در این سیستم آب ناقل حرارت است و در دیگ گرم شده و از آن به سمت بخش تحویل منتهی میشود. برای سرد کردن محیط هم آب سرد از چیلر به کویل ها وارد شده، سپس باد بزن با عبور از روی کویل باد سرد را منتقل میکند. یکی از معایب تهویه مطبوع تمام آب، ضعف آن در تأثیرگذاری رطوبت محیط است. اما در مقابل از بهترین مزیت های سیستم تمام آب، حجم پایین فضای مورد نیاز برای اختصاص دادن به دستگاه سیستم تهویه مطبوع است.
سیستم تهویه سیال آب به هوا یا هوا به آب
و در آخر سیستم آب به هوا یا برعکس هوا به آب، به طور معمول گرمایش به وسیله آب تأمین میشود و سرمایش به وسیله هوا. مقدار هوای در جریان مورد نیاز برای این سیستم تهویه معمولاً 10 درصد مقدار هوای لازم برای سیستم تمام هوا است. در این سیستم تهویه، آب میتواند تا درجات مختلفی گرم شود. میزان حرارت کمتر، حدود 70 تا 90 درجه، بیشتر مناسب ساختمان های مسکونی و کوچکتر است. اما برای برج های وسیع و ساختمان های بزرگ، نیاز است که آب تا 180 درجه حرارت داشته باشد؛ چرا که آب در طول مسیر در لوله ها افت دما پیدا میکند و تا به مقصد برسد مقداری از حرارت خود را از دست داده است.
دسته بندی سیستم های تهویه مطبوع بر اساس محل نصب و اندازه دستگاه
یکی دیگر از دسته بندی های انواع سیستم تهویه به محل نصب و مقیاس آنها بازمیگردد: محلی، ناحیه ای و مرکزی.
سیستم تهویه مطبوع محلی
نوع محلی سیستم تهویه مطبوع در محل خود فضای مد نظر قرار میگیرد و تمام آنجا را تحت پوشش قرار میدهد و خودکفا است. در این نوع، یک سیستم برای یک منطقه مورد استفاده قرار میگیرد.
سیستم تهویه ناحیه ای
نوع ناحیه ای سیستم تهویه مطبوع چندین منطقه را پوشش میدهد و یک سیستم برای چندین منطقه استفاده میشود.
سیستم تهویه مطبوع مرکزی
نوع مرکزی سیستم تهویه مطبوع هم برای کنترل تهویه چندین فضا توسط یک کنترل کننده اصلی در یک اتاق انجام میشود. این اتاق اصلی که حاوی سیستم مادر است ممکن است از فضاهای مدنظر دور باشد، اما همه آنها را در پوشش خود دارد.