اجزای سیستم تهویه خودرو شامل چه مواردی است!؟

اجزا تهویه خودرو از دو بخش عمده تشکیل شده است: بخش پرفشار و کم فشار.

بخش پرفشار شامل

• کمپرسور، که گاز واردی به خود را به گاز پرفشار تبدیل کرده و بعد آن را به سمت کندانسور می فرستد
• کندانسور، که بخار پرفشار را سرد کرده و آن را به فاز مایع می رساند. این مایع بنا است خودرو را خنک کند
• رطوبت گیر یا رسیور درایر، که رطوبت ها را به صورت شیمیایی جذب می کند و مانع تبدیل شدن این آب به یخ و آسیب رساندن به سیستم تهویه خواهد شد

بخش کم فشار سیستم تهویه نیز شامل این موارد است:

• شیر انبساط یا سوپاپ انبساط که فشار هوای ورودی به داخل کابین خودرو را مشخص می کند
• اواپراتور یا تبخیرکننده که حاوی گازی جاذب گرما است. این قسمت در نزدیکی کابین و پشت داشبورد خودرو قرار دارد

حالت گرمایشی سیستم تهویه مطبوع خودرو چطور کار می کند؟

حالت گرمایشی سیستم تهویه مطبوع به سیستم خنک کننده خودرو وابسته است. به این شکل که مایع خنک کننده توسط سیستم خنک کننده اطراف موتور در حرکت بوده و در طول این حرکت، گرمای اجزاء به مایع منتقل شده و موتور و سایر اجزاء خنک­ می شوند. این گرمایی که از اجزاء موتور دفع شده و بلا استفاده است، برای گرم کردن داخل کابین ماشین استفاده خواهد شد. در حقیقت از این گرمای دفع شده، استفاده بهینه می شود و آن هم به این ترتیب است که بخاری خودرو، با استفاده از گرمای آب موتور، به فعالیت گرمایشی می پردازد. از طرفی، بخشی از گرمای جذب شده توسط مایع یا در واقع دفع شده توسط موتور، به کندانسور می رود. هوایی که در تماس با کندانسور است، گرم شده و سپس در قالب هوای گرم توسط فن ها به داخل خودرو دمیده می شود. آب درون کندانسور نیز که اکنون افت دما داشته و سرد شده به داخل رادیاتور اصلی بازمی گردد. به این ترتیب از گرمای تولید شده توسط خود موتور ماشین، می­توان سیستم گرمایش تهویه مطبوع را تأمین کرد و نه تنها گرمای اضافه ای تولید نکرد، بلکه به موتور خودرو نیز فشاری نیاورد.

فرآیند سرمایش تهویه مطبوع خودرو چگونه انجام می شود؟

فرآیند سرمایشی سیستم تهویه مطبوع به این شرح است که گاز کولر که گازی با فشار کم است، وارد کمپرسور شده، متراکم می­شود و با فشار بالا به سمت کندانسور حرکت می کند. کل این فرآیند، فرآیندی گرماده است. خروجی کندانسور نیز یک مایع متراکم شده است که آمادگی خنک کردن کابین را دارد. مرحله بعدی همان رسیور درایر یا رطوبت گیر یا خشک کننده است که آب و رطوبت موجود در مایع را از آن می گیرد و آن را به سمت سوپاپ انبساط هدایت می کند. فشار در اینجا دوباره تحت کنترل قرار می گیرد و در نهایت این سیال، به اواپراتور خواهد رسید. بین این ماده سیال و اواپراتور انتقال حرارت صورت می گیرد و اواپراتور خنک می شود. به این ترتیب هوایی که توسط فن از سمت اواپراتور به داخل کابین فرستاده خواهد شد، هوایی با دمای کم خواهد بود.

همچنین بخوانید: اهمیت سیستم تهویه خودرو برای سرنشینان در مقایسه با کولر خودرو

انواع مختلف گردش هوا در سیستم تهویه مطبوع خودرو چیست؟

چهار راه برای گردش هوا در سیستم تهویه مطبوع وجود دارد:

1. تهویه مکانیکی:

این کار توسط فشار مکانیکی وارد شده توسط یک فن انجام می شود. در واقع این فن، هوا را مجبور می کند که بین فضای داخل و بیرون کابین ماشین در جریان باشد. دو مدل تهویه مکانیکی وجود دارد و آنها

• بازچرخش یا recirculation (RC)
• تهویه از هوای بیرون یا outside air ventilation (OA)

هستند.

در RC هوای درون کابین مدام در چرخش قرار می گیرد و از میان فیلترها رد می شود اما در نهایت همان هوا است بدون هوایی مازاد بر آن. در OA اما هوای داخل کابین با هوای بیرون در فضای آزاد ترکیب می شود. در واقع هوای بیرون از فیلترها رد شده و به صورت سلامت به داخل کابین می رسد تا با هوای داخل ترکیب شود.

2. تهویه طبیعی یا natural ventilation (NV)

تنها کار لازم برای عملی کردن این مدل تهویه، باز کردن پنجره ها است تا هوای آزاد به صورت اتوماتیک وارد هوای داخل کابین خودرو شود.

3. نفوذ یا infiltration

این مدل تهویه، بر اساس وارد شدن هوای آزاد از میان درز و شکاف های خود کابین انجام می شود و دلیل آن هم مانند روش پیشین به خاطر اختلاف فشار و اتوماتیک است.

4. روش ترکیبی یا مختلط

این روش هم روش های طبیعی و هم مکانیکی را با هم انجام می دهد و برای عوض کردن بسیار سریع هوای داخل کابین و تهویه آن مؤثر است. این روش تهویه برای بیماران تنفسی یا کسانی که از بودن در محیط بسته در زمانی نسبتاً طولانی رنج می برند و به صورت فیزیکی واکنش نشان می دهند مفید است.

آیا سیستم تهویه مطبوع برای همه خودروها تعبیه شده است؟

برای اولین بار در میانه قرن بیستم بود که انسان موفق شد به هوای دخل محیط کابین خودرو خود کنترل داشته باشد و آن را تنظیم کند. اولین تلاش ها، با تعبیه بخاری در خودروها به ثمر نشست. اما در همان سال ها یعنی میانه قرن بیستم، اولین سیستم تهویه مطبوع خودرو برای یکی از خودروهای آمریکایی اعمال شد که تنها می توانست میان هوای داخل کابین و بیرون از آن جریان ایجاد کند و آن دو را به تعادل برساند، اما همان هم پیشرفت محسوب می شد. کم کم کمپانی های مختلف به همین سیستم بخاری و بعد کولر را هم اضافه کردند تا همه­ این فعالیت ها توسط یک بخش عملی شود.

تا زمانی پیش، داشتن سیستم تهویه خودرو یک آپشن لوکس و استثنائی محسوب می شد اما امروزه همه خودروهای استاندارد به این سیستم مجهز هستند.